Πως μπορούν τα νεαρά ποδοσφαιρικά ταλέντα να

αναπτύξουν τις νοητικές ικανότητες.

Έχουν τα ταλέντα αρκετή αυτοπεποίθηση στον εαυτό τους βασισμένη σε μία μακροπρόθεσμη βάση? H έχουν περισσότερη υπερεκτιμώντας τις δυνάμεις τους, και επομένως η διόρθωση και η κριτική να μην λειτουργούν κατάλληλα ;
Παρακάτω παρουσιάζονται έρευνες και αποτελέσματα από τη διαδικασία ενός τεστ για τον καθορισμό των σωματικών και πνευματικών ικανοτήτων στην ποδοσφαιρική προπόνηση. Σε αυτό το πρόγραμμα συμμετείχαν 78 νεαροί αθλητές ποδοσφαίρου και στίβου. Το συμπέρασμα δείχνει ότι οι θεμελιώδεις βάσεις δεν είναι αρκετές, χωρίς κάποιο ειδικό προπονητικό πρόγραμμα, να ωριμάσουν ένα ταλέντο. Με το τεστ που αναφέραμε εξετάζεται η γενική φυσική κατάσταση, η ψυχονοητική ικανότητα, και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε παίχτη.

Ποδοσφαιρικά – ατομικά χαρακτηριστικά – καταγραφή

Με τα αποτελέσματα του τεστ δίνεται μία γενική ιδέα η οποία ανταποκρίνεται στις συνθήκες της πραγματικότητας. Περαιτέρω λεπτομέρειες φαίνονται και στον πίνακα 1 που αποτελείται από 4 τμήματα και αναφέρεται στον φόβο, στην αντίληψη, στην αυτοπεποίθηση, και στο κίνητρο.

Μορφές φόβου και αυτοπεποίθησης

Ο γνωστός φόβος

Το αίσθημα του φόβου δεν έρχεται γενικά και συνεχώς για τον καθένα, αλλά εμφανίζεται πριν την εκτέλεση μιας συγκεκριμένης εργασίας.

Σωματικός φόβος

Το νευρικό σύστημα αντιδρά γενικά στις διάφορες καταστάσεις και στην ανάθεση κάποιων εργασιών στο άτομο. (π.χ. ιδρωμένα χέρια, νευρικότητα )

Θετική αυτοπεποίθηση

Εάν ο παίχτης νιώθει αυτοπεποίθηση στις απαιτήσεις που έχει στην προπόνηση και στο παιχνίδι, φέρνει σε πέρας τις εργασίες που του ανατίθενται.

Αρνητική αυτοπεποίθηση

Υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων ή ύπαρξη αμφιβολιών μπορούν να οδηγήσουν στα αντίθετα αποτελέσματα.

Φόβος της αποτυχίας και αυτοπεποίθηση στο ποδόσφαιρο.

Το τεστ που αναφέρεται είναι διάφορες ψυχοτεχνικές μετρήσεις σε πανεπιστημιακό επίπεδο και διαφοροποιείται μεταξύ 3 κλιμάκων: γνωστός φόβος, σωματικός φόβος, και θετική ή αρνητική αυτοπεποίθηση.
Η κλίμακα βαθμολογείται από το 9 έως το 36. Όλοι οι παίχτες έδειξαν χαμηλές τιμές φόβου : φόβος αποτυχίας (17,1) και φόβος σωματικός (16,6).
Ο τερματοφύλακας είναι περισσότερο νευρικός και έχει λιγότερη αυτοπεποίθηση επειδή τα λάθη του έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα. Στο ποδόσφαιρο όπου τα επίσημα παιχνίδια απέχουν χρονικά πολύ κοντά μεταξύ τους και η πίεση είναι έντονη οι παίχτες αναγκάζονται να εξοικειώνονται πιο γρήγορα με αυτές τις καταστάσεις. Σε αντίθεση με άλλα σπορ, οι ποδοσφαιριστές μέσω της επιτυχίας ή της αποτυχίας γίνονται πιο δυνατοί. Οι παίχτες που παίζουν μέσα, με τους τερματοφύλακες δεν έχουν σημαντικές διαφορές στο ποσοστό του φόβου της αποτυχίας.
Στην κλίμακα του σωματικού φόβου όμως παρατηρείται μια διαφορά, τερματοφύλακες (17,7) και παίχτες (16,6) η οποία οφείλεται στο ότι ο υπερασπιστής της εστίας αισθάνεται πως τα λάθη του είναι καταδικαστικά για την ομάδα. Επίσης οι μετρήσεις του τεστ έδειξαν ότι ο βαθμός αυτοπεποίθησης των τερματοφυλάκων κυμαίνεται στο 23,7 ενώ των άλλων παιχτών στο 25,0.

Συνέπειες της χαμηλής αυτοπεποίθησης και υπερεκτίμηση ικανοτήτων

Η χαμηλή αυτοπεποίθηση επηρεάζει τους παίχτες στην ανάληψη πρωτοβουλιών και ρίσκων. Αυτός που πιστεύει ότι είναι ικανός για λίγα έχει συνήθως ανεπιτυχή επιτεύγματα. Και τις περισσότερες φορές το ταλέντο παραμένει στάσιμο αν δεν αναπτύξει σε ικανοποιητικό βαθμό την αυτοπεποίθησή του. Ειδικά σε αυτούς τους παίχτες πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να έχουν τις κατάλληλες προοπτικές εξέλιξης.

Υπερεκτίμηση δυνατοτήτων

Η υπερεκτίμηση των ικανοτήτων ενός παίχτη καταρχάς εμποδίζει την αυτοκριτική του. Οι οδηγίες, οι διορθώσεις, η σημαντική βοήθεια και οι απαιτήσεις του προπονητή αγνοούνται ή δεν λαμβάνονται υπ’όψην γιατί αντικρούουν την εικόνα που έχει ο παίχτης για τον εαυτό του. Επίσης εξαιτίας αυτής της λάθος αντίληψης που έχουν, δεν παίρνουν τα σωστά στοιχεία κατά τη διάρκεια της μάθησης και της εξέλιξης, και μόλις φτάσουν σε μεγαλύτερη ηλικία έχουν παραμείνει στάσιμοι. Έτσι παρά το γεγονός του ότι αυτοί οι παίχτες μπορεί να έχουν ξεχωριστές ποδοσφαιρικές ικανότητες δυστυχώς χάνονται. Συχνά αυτοί οι παίχτες φαίνονται από τις μικρές ηλικίες και το σωστό θα ήταν να διορθώνονται τότε παρά όταν γίνονται επαγγελματίες.

Ο φόβος της αποτυχίας σε «μικρή ποσότητα» και η αυτοπεποίθηση είναι ένας καλός συνδυασμός. Μία προσεκτική ανάλυση στα αποτελέσματα των πανεπιστημιακών μετρήσεων έδειξε μία ενδιαφέρουσα εικόνα: Τα χαμηλότερα ποσοστά γνωστού και σωματικού φόβου και ταυτόχρονα υψηλότερη αυτοπεποίθηση είχαν οι παίχτες που ανήκαν πιο ψηλά στην κλίμακα απόδοσης. Επομένως τα άτομα που είχαν τις καλύτερες επιδόσεις είχαν και μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση σύμφωνα με το τεστ σε σχέση με τους υπόλοιπους. Από τα παραπάνω φαίνεται η στενή σχέση μεταξύ της αυτοπεποίθησης και των υψηλών επιδόσεων, γεγονός που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε στην αναγνώριση ενός ταλέντου και στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του.